Tồng quan hệ sinh thái NEAR

NEAR là gì?

NEAR Protocol là một nền tảng ứng dụng phi tập trung được thiết kế nhằm phục vụ sự phát triển của Open Web, để tạo ra một thế giới online mở.

Blockchain NEAR

• TPS: 100,000 TPS trong điều kiện có 1 triệu node.
• Số node: 59.
• Blocktime:1.01s.
• Total Tx: 4,034,175.
• Avg. Tx fee ($):0.005$.
• Block Height: 37,305,014

Số lượng Dapp

Hiện nay có khoảng 19Dapp đang phát triển trên hệ sinh thái NEAR.

Đối tác

Octopus Network, Mask Network, The Graph, Mooniswap, TUSD, 1Inch,…

Backers/Investors

Coinbase Ventures, a16z, Multicoin Capital, Pantera, Arrington XRP Capital, IOSG Venture, Libertus Capital,…

Quá trình phát triển

• Formation of Near Protocol (8/2018): Giai đoạn lên ý tưởng và bắt đầu phát triển Near Protocol.
• Mainnet Phase 0: PoA Genesis (4/2020): Phase đầu tiên của Mainnet diễn ra vào cuối tháng 4 năm 2020, bằng cơ chế Proof of Authority được phát triển bởi NEAR Foundation. Trong giai đoạn này, các node vẫn được vận hành bởi các validators thuộc Near Foundation.
• Mainnet Phase 1: Restricted (9/2020): Phase thứ hai của Mainnet cho phép các validators bên thứ ba tham gia vào vận hành mạng lưới.
• Mainnet Phase 2: Community Governed (10/2020): Phase này cho phép cộng đồng trở thành người quản lý mạng lưới của Near Protocol qua các thao tác on-chain. Người dùng đã có thể chuyển token và giao dịch.
• Rainbow Bridge (4/2021): Cầu nối giữa Near Protocol và mạng lưới Ethereum đã được ra mắt.

Những điểm nổi bật về hệ sinh thái NEAR

• Lịch sử gọi vốn của Near Foundation khá ấn tượng, với 3 vòng gọi vốn, đạt được 35 triệu đô sau hai round và 1 round chưa công bố. Các nhà đầu tư vào Near Foundation bao gồm nhiều quỹ lớn, ví dụ như Coinbase Ventures, a16z, Multicoin Capital, Pantera, Arrington XRP Capital, IOSG Venture, Libertus Capital,…
• Hiện tại, phí giao dịch và tốc độ giao dịch của mạng lưới NEAR khá ấn tượng, với phí trung bình chỉ tầm 0.005$ (so với 0.5$ của Avalanche, 0.3$ của Tron,…)
• Hỗ trợ và tương thích hoàn toàn với EVM, giúp nhà phát triển có thể đưa dApps từ Ethereum sang NEAR Protocol một cách dễ dàng.
• Tuy nhiên, việc chuyển tiền từ các sàn tập trung lên NEAR Protocol vẫn gặp một số khó khăn nhất định, đó là một trong những lý do chính cho việc tại sao hệ sinh thái này vẫn chưa thu hút được dòng tiền.

Tình hình hiện tại và roadmap

• Dự án đã hoàn thành giai đoạn thiết kế cấu trúc mạng lưới, đang bắt đầu bắt tay vào việc phát triển mạng lưới DeFi.
• Các mảnh ghép Layer 2 thuộc mảng cơ sở hạ tầng vẫn đang trong giai đoạn tập trung phát triển, ví dụ như Aurora EVM mới ra mắt tuần trước, Rainbow Bridge mới ra mắt tháng trước, hệ thống Oracle trên NEAR vẫn chưa hoàn thành và hoạt động mainnet.
• Hệ sinh thái DeFi trên NEAR vẫn đang dần hình thành các yếu tố cơ bản, và chưa thu hút được dòng tiền cũng như sự chú ý của các nhà đầu tư.

Những mảnh ghép trên hệ sinh thái NEAR

Stablecoins

Dự án Stablecoin đã được mang lên NEAR bao gồm USDT, USDC, DAI và TUSD.

Dự án làm về DeFi Stablecoin thế chấp vượt mức trên NEAR hiện đang có Oin Finance – một dự án cho phép người dùng thế chấp altcoin để mint ra các đồng stablecoin và swap các đồng stablecoin đó với slippage thấp. Bởi đây là một dự án khá đặc biệt (sử dụng altcoin làm tài sản thế chấp nên tỉ lệ thanh lý có thể rất cao, dẫn tới việc khi thị trường giao động thì nhiều vị thế có thể bị thanh lý, ảnh hưởng tới giá của stablecoin), nên hiệu quả của dự án này còn cần phải kiểm chứng bởi thị trường.

Mảnh ghép Stablecoin Thế chấp vượt mức với tài sản thế chấp là các top coin được vote bởi cộng đồng trên NEAR giống như MakerDAO trên Ethereum vẫn chưa được phát triển, và đây có thể là mảng tiềm năng cho các dự án muốn phát triển trên NEAR.

AMM DEX

Tuy đã có nhiều hoạt động marketing, AMA và một số hoạt động khác với Uniswap, 1Inch, các dự án đạt giải Hackathon làm về AMM DEX như NEARSwap, NEARBook,… nhưng hiện tại, AMM DEX đầu tiên hoạt động trên NEAR Protocol mới chỉ có Ref Finance.

Đây là một mảng còn khá sơ khai trên NEAR, mình đánh giá rằng vẫn còn nhiều đất phát triển cho các dự án mới trên NEAR trong mảng này, tuy nhiên nếu Ref Finance làm tốt, thì chỉ mình họ cũng đã đủ để làm mảnh ghép Layer 3 vững chắc cho các dApp khác cắm vào và phát triển.

Oracle

Như đã đề cập phần trên, mảng Oracle ở NEAR Protocol nói riêng vẫn chưa có nhiều tiến triển. Tuy Band Protocol và Chainlink đã đồng ý partner với NEAR Protocol từ khá lâu, nhưng vẫn chưa ra sản phẩm hoạt động testnet hoặc mainnet. Flux Protocol cũng là một oracle trên NEAR, sử dụng để phục vụ Flux prediction market, tuy nhiên chưa biết rằng liệu Flux Protocol có phục vụ dịch vụ Oracle cho các dự án khác giống Band Protocol và Chainlink không.

Lending & Borrowing

Đây là mảnh ghép quan trọng bậc nhất đối với hệ sinh thái DeFi trên tất cả các nền tảng, nhưng trên NEAR Protocol thì mới chỉ Oin Finance (Stablecoin thế chấp vượt mức) là dApp đầu tiên thuộc mảng này.

IDO Platform

Đây là category vô cùng hot trên các hệ sinh thái thời gian từ đầu năm tới nay, bởi ROI khủng mà việc sử dụng dApp mang lại qua việc tham gia IDO.

Trên NEAR hiện nay, đã có 3 dự án xác nhận sẽ làm về IDO Platform, bao gồm NearPAD, Heo Finance và Skyward Finance. Tuy chưa dự án nào ra mainnet và token, nhưng đây có vẻ là dấu hiệu tốt cho việc các dự án trên NEAR đã chuẩn bị sẵn sàng để ra mắt và launch token, và đó là dấu hiệu tốt chứng tỏ một hệ sinh thái đang chuẩn bị giãn nở.

NFT Marketplace

Đây là category trên NEAR có nhiều dự án nhất, với hai cái tên nổi bật là Paras và Mintbase. Cộng đồng nhà đầu tư trên NEAR cũng dành sự quan tâm nhiều nhất cho các dự án NFT, bởi vậy đây cũng là mảng phát triển mũi nhọn trên NEAR Protocol trong một thời gian dài vừa qua. Số lượng dự án NFT trên NEAR đang gia tăng chóng mặt, nhiều khả năng sẽ đón đầu trend NFT của thị trường trong tương lai.

Tương lai và cơ hội của NEAR

Tương lai

Với các lập luận trên, có thể thấy nền tảng NEAR đang tập trung phát triển vào NFT, đồng thời đang phát triển những mảnh ghép Layer 2 và Layer 3 cho hệ sinh thái DeFi. Hiện tại họ đang có những mảnh ghép tiên phong cho mỗi category bao gồm:

• Ref Finance – AMM DEX tiên phong;
• Oin Finance – Stablecoin DeFi và Lending Protocol tiên phong;
• NearPAD và 2 dự án IDO khác – IDO Platform tiên phong;
• Cơ sở hạ tầng đã dần hoàn thiện, với máy ảo EVM Aurora, Rainbow Bridge và Octopus Network.

Như vậy trong tương lai, hãy cùng chờ đợi những phát triển sau trên NEAR Protocol để hoàn thiện thế giới DeFi:

• Oracle Chainlink và Band Protocol chạy sản phẩm hoàn thiện để cung cấp dữ liệu off-chain lên on-chain trên NEAR Protocol;
• Có thể sẽ xuất hiện dự án Stablecoin DeFi như MakerDAO trên NEAR;
• Xuất hiện các Bridge với hệ sinh thái khác, ngoài Ethereum (ví dụ như BSC, Solana, Tron,…);
• Xuất hiện thêm các dự án làm về AMM DEX, Lending,… trên NEAR.

Ngoài ra, để thu hút dòng tiền về hệ sinh thái này, chúng ta sẽ chờ đợi những thông tin như:

• Sự hỗ trợ chuyển tiền lên NEAR Protocol từ các CEX top như Binance, Huobi,…
• List Coinbase – đây là một trong các khoản đầu tư của Coinbase Ventures nhưng chưa được list lên Coinbase để giao dịch;
• Các dApps với APY cao xuất hiện để thu hút users;
• Xuất hiện các IDO đầu tiên trên các IDO Platform.

Cơ hội đầu tư

Hiện tại chưa có nhiều cơ hội đầu tư vào hệ sinh thái NEAR, bởi số lượng dApps còn ít và tính thanh khoản cũng chưa cao:

Đầu tư vào token: Nếu tin tưởng vào nền tảng NEAR Protocol, nhà đầu tư có thể hold NEAR và chờ đợi sự tăng giá của token nền tảng – điều chắc chắn sẽ xảy ra nếu hệ sinh thái NEAR bùng nổ;

Tham gia IDO:

• Các nhóm dự án làm về những mảnh ghép còn thiếu trên NEAR sẽ có thể ra mắt và IDO token trong tương lai;
• Mua hold đồng coin của nền tảng IDO: hiện tại, chưa có nền tảng IDO nào trên NEAR ra mắt token.

Tham gia farming, staking trong hệ sinh thái: Hiện tại chỉ có stake NEAR trong NEAR Wallet.

Kết luận

Tính đến thời điểm hiện tại:

• DeFi trên NEAR đang trong giai đoạn phát triển sơ khởi, chưa thành hình, bởi vậy chưa thu hút được sự chú ý từ cộng đồng và dòng tiền của những nhà đầu tư;
• Các mảnh ghép Layer 2 Infrastructure nói riêng cũng như các mảnh ghép Layer 2 vẫn đang hoàn thiện gần như đầy đủ;
• Mảng mạnh nhất hiện tại của NEAR Protocol là NFT Marketplace;
• Hiện tại hệ sinh thái NEAR chưa có nhiều cơ hội đầu tư.